Magda Filipowska

Tramwaj zwany pożądaniem

Sztuka teatralna autorstwa Tennessee Williamsa z 1947 roku. Jeden z najsłynniejszych dramatów, wielokrotnie wystawiany na scenach całego świata i ekranizowany. Premiera sztuki w reżyserii Elii Kazana miała miejsce na Broadwayu w grudniu 1947. W rolach głównych zagrali: Marlon Brando i Jessica Tandy. Tytuł sztuki wiąże się z nowoorleańskim tramwajem "Desire" , który kursował do 1948 . Chodzi o ulicę Desire Street, której nazwa była prawdopodobnie zniekształconą formą imienia Desiree. Linie tramwajowe w tym mieście nie były oznaczone numerami. Bohaterka sztuki jechała linią Pożądanie, później przesiadła się do Cmentarzy i wysiadła na Polach Elizejskich.


Główną bohaterką jest Blanche DuBois, osoba niezrównoważona psychicznie, nimfomanka żyjąca iluzją minionej elegancji i wysokiej pozycji. Blanche przyjeżdża do Nowego Orleanu w odwiedziny do siostry - Stelli - która wyszła za mąż za prostackiego i brutalnego Stanleya Kowalskiego. Stanley chce się jak najszybciej pozbyć Blanche z domu, podejrzewając ją o to, że przy sprzedaży rodzinnej posiadłości oszukała Stellę. Blanche spotyka w domu Kowalskich Harolda "Mitcha" Mitchella odznaczającego się delikatnością i zaczyna marzyć o poślubieniu go i odnalezieniu w nim obrońcy i oparcia w życiu. W międzyczasie Stanley dowiaduje się o ostatnich latach życia Blanche w Laurell - romansie z jej uczniem, zakończonej zwolnieniem Blanche z posady nauczycielki i o jej późniejszym rozwiązłym trybie życia. W trakcie urodzinowego przyjęcia Blanche dochodzi do awantury; Stella, będąca w ciąży, musi być odwieziona do szpitala. Pod nieobecność Kowalskich Mitch, który miał być gościem na urodzinach, odwiedza Blanche i zrywa z nią, gdyż Stanley opowiedział mu wszystkie rewelacje dotyczące jej życia. Po powrocie Stanleya ze szpitala dochodzi do gwałtu, nie wiadomo, czy prawdziwego, czy urojonego przez Blanche. W ostatniej scenie sztuki Blanche zabierana jest do zakładu dla chorych psychicznie.